16 augustus 2017
Verf- en behangwinkel Sprong, net om de hoek van de Bosdrift, is met zijn 103 jaar –anno 2017- de oudste winkel van de Gijsbrecht. Zelfs een ouwe rot in het vak als radio- en televisiewinkel ‘Obdeijn’ is met zijn dik 80 jaar op de teller ‘nog maar een jonkie’, aldus Ton Sprong, die zestig jaar geleden boven de winkel is geboren. Hij is de derde in de generatie eigenaren van de glansrijke verfwinkel, de zogeheten ‘Driesprong’.
Zijn grootvader richtte de zaak op in 1914, aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog. Opa had een schildersbedrijf, maar was niet erg te spreken over de kwaliteit van de toenmalige verfproducten. “Dat kan ik beter”, stelde opa resoluut en liet op de Bosdrift drie panden naast elkaar bouwen, waarin hij na zijn diensttijd de winkel op volle toeren ging draaien. In de middelste ervan vestigde hij zich en dat is tot op heden de verfresidentie van de drie Grote Sprongen…
Opa maakte zelfs zelf zijn eigen verf: bindmiddel, kleurpigmenten en vulstof door elkaar: een procedure die letterlijk van vader op zoon overging. Nog een jaar of vijfentwintig terug maakte Ton ook zelf twee soorten muurverf.
Tons vader hielp vanaf het begin mee en runde de zaak veertig jaar lang, maar bleef daarna nog flink actief voor de zaak, tot ver in zijn negentigste levensjaren. In de Tweede Wereldoorlog werd vader twee keer bij razzia’s bij toeval opgepakt, maar hij kwam beide keren heelhuids terug. Hoewel pa zijn verhalen wel kwijt wilde, had de zoon als puber er geen oren voor. Pa sprong meteen na de oorlog in de verf.
Ton noemt zijn moeder Willie ‘de lachende motor’: iemand die altijd interesse had in mensen, die altijd opgewekt was en altijd een bakkie troost had voor wie dan ook. Ze hield van een feestje en een praatje; al die jaren zette zij zich in voor de goede zaak en was altoos het zonnetje in het behanghuis.
Ton zelf nam het verfstokje van zijn vader zo’n veertig jaar geleden over. Hij had in Amersfoort ‘de Middelbare Detailhandelsschool’ met succes afgerond -(nu zouden we zoiets zeggen als ‘Business Management’) – en wachtte tot hij in militaire dienst zou moeten, maar de hele lichting 1957 werd uitgeloot en dus kon Ton direct de winkel in. Hoewel hij meteen van alles mocht, zoals in- en verkopen, deed hij het volgens zijn vader zelden goed. Maar Ton vond het zulk leuk werk dat hij tot op de dag van vandaag enthousiast de winkel leidt en er volgens hem ‘tot mijn honderd twintigste’ mee doorgaat. Met pensioen gaan is er in deze branche niet bij: “Je moet het zelf regelen.”
Om een eigen winkel te mogen runnen, had je voorheen een middenstandsdiploma nodig en een vakdiploma. Dat laatste behaalde Ton bij ‘De Nederlandsche Vereeniging voor verf- en wandbekleedingsdetaillisten’ te Utrecht. Je leerde daar bij voorbeeld hoe verf in elkaar zit en te veranderen, wat men aanduidt met de term ‘warenkennis’. Wandbekleding is in zijn stiel: verf en behang dus, in het jargon spul ‘met een soepele rug’. Dus geen steen of hout bij voorbeeld.
Wat Ton het meest aanspreekt in dit werk, is het contact met mensen. “Uit het niets komt dan een boeiend gesprek voort. Het is soms bijna sociaal werk en dat vind ik het allerleukste van dit werk.”
Een nadeel is dat hij altijd in de winkel aanwezig moet zijn, van negen tot zes uur, zes dagen in de week. Mensen met een internetbedrijf kunnen nog wel eens wat anders doen op een werkdag, maar Ton zit dagelijks bijna lijfelijk vast aan zijn ‘stenen winkel’. Die houdt hij draaiende met zijn vrouw en met Vanessa, -‘wereldberoemd in onze buurt’- en in de vakantieperiode komt er een ‘hulpkracht’, zodat Ton en zijn vrouw ook eens van een welverdiende vakantie kunnen genieten.
Als we te spreken komen over de vroegere winkels op en om de Gijsbrecht, dan komt Ton echt op dreef, bijna op drift. Waar nu op de hoek Bosdrift-Gijsbrecht een apotheek zit, zat vroeger sigarenwinkel ‘Bronius’. Aan de overkant zat bakkerij ‘Wijburg’, befaamd vanwege diens appelballen. Daarnaast zat mevrouw van Ginkel, die een steenkolenhandel bestierde. Op de Gijsbrecht zelf is in de loop der jaren natuurlijk veel verdwenen en veranderd. Waar nu bij voorbeeld Blokker zit, zat ijssalon ‘de IJsvogel’ en daarnaast dierenwinkel ‘Zandkamp’. Dichterbij: waar ‘Videoland’ zat, dreef slager ‘Oudenaller’ zijn zaak; de vleesbaas was altijd gekleed in een witte jas, met een hoed op en een stevige bolknak in het hoofd; allemaal tijdens het werk!
En zo veranderen de tijden voortdurend. En de winkels dus ook…
Het klinkt raar, maar winkelbedrijf Sprong is nog maar een jaar of tien aangesloten bij de Winkeliersvereniging op de Gijsbrecht. Daarvóór achtte het bestuur het niet nodig dat Sprong lid werd, want: ‘Je zaak draait toch goed?’ “Maar nu horen we er helemaal bij, niet alleen omdat het verplicht is geworden, maar ook omdat je samen meer bereikt dan in je uppie.”
Ton heeft grote waardering voor het bestuur van de winkeliersclub, omdat dat zeer actief is en oog heeft voor de toekomst: “Dat vind ik heel knap.” Hoewel hijzelf ‘onderaan de Gijsbrecht’ op de van der Helstlaan woont en dus dagelijks de Gijsbrecht meemaakt, heeft hij niet veel contacten met collega ondernemers. Dat is geen punt voor hem , want zijn klanten zijn ‘alles’ voor hem. Lastige klanten zijn er niet: “Je bent het helemaal zélf die bepaalt hoe je tegen je medemens aankijkt. Ik ben steeds meer gaan relativeren en geniet van dit werk, dat me veel positieve energie geeft.”
Als ik informeer of deze opgewekte, positief ingestelde man ook nog suggesties heeft ter verbetering van de straat, dan schetst hij vlot dat de Gijsbrecht in plaats van in een rechte lijn best wat meer mag ‘meanderen’: dat matigt de snelheid van motoren, die in plaats van dertig kilometer soms honderddertig lijken te rijden; daarbij matigt dat het vrachtverkeer hier. En de panden, die allemaal zo divers zijn, zouden best wat kleurrijker mogen zijn, vindt hij: de onderkant gelijk, de bovenkant fleuriger. Het kan best nog wat gezelliger.
Tot slot vraag ik, zoals gewoonlijk, naar een bijzonder moment in zijn verfleven. Er komen er twee uitrollen. Binnen de familie –de generaties ‘behangjongeren’- is volgend voorval populair geworden: op een dag kwam een klant van het mannelijk geslacht de zaak binnen en vroeg om een klein potje groene verf. “De kleur maakt niet zoveel uit”, zei de lachende kwast, “het is toch maar voor mijn schoonmoeder.” Vooral pa kon daar hartelijk om lachen…
Een andere klant gebruikte een merkwaardige vakterm: ruwe planken heten in het jargon ‘schaaldelen’. Maar deze brave borst waagde het enkele malen nadrukkelijk te informeren naar carbolineum voor ‘schaamdelen’. Apart gevalletje, dus.
En flauw, maar wel waar: volgens mij komt Ton Sprong, de ontspannen, maar betrokken baas in de verf, nog jaren heel goed uit de verf…
Frans Kwantes,
14 augustus 2017
Sprong’s Verf en Behang
Bosdrift 46
1215 AM Hilversum
Tel. 035-6214306
Fax. 035-6248474
E-mail: info@sprongsverf.nl
Webshop: www.sprongsverfshop.nl
Hilversum bestaat 600 jaar. Gefeliciteerd! Dat wordt natuurlijk uitgebreid gevierd. Hiervoor ontwikkelden Matthijs Boon & Luc van den Burgt een speciale Hilversum 600 taart. Wij vroegen Julia van Balthazar Kookwinkel…
Er is toch niets leuker dan je lief met Valentijnsdag te verrassen met een homemade valentijnsdiner. Dit hoeft helemaal niet moeilijk te zijn. Met de juiste muziek, kaarslicht en good…